Τι έφταιξε;

Έχουν ακουστεί διάφορες θεωρίες για το τι έφταιξε και χρεοκοπήσαμε. Αν διαβάζετε το blog θα έχετε διαπιστώσει πως υπεύθυνο για την καταστροφή θεωρώ τον Καραμανλή, τη διακυβέρνησή του και ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος που είτε άμεσα είτε έμμεσα οδήγησε τον Καραμανλή στην εξουσία.

Φυσικά, υπάρχουν και άλλες θεωρίες για το τι έφταιξε. Η Νέα Δημοκρατία, για παράδειγμα, μιλάει για τη δεκαετία του 80. Κάποιοι δημοσιογράφοι αφήνουν αιχμές για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο Στέλιος Ράμφος φτάνει μέχρι το... Βυζάντιο. Πώς μπορούμε να βγάλουμε άκρη μεταξύ τόσο διαφορετικών θεωριών;

Κατά τη γνώμη μου, τα πράγματα μπαίνουν σε μια σειρά αν δούμε το θέμα ως εξής. Πολλές συνθήκες συντέλεσαν στο να διαμορφωθεί η ζωή μας όπως είχε διαμορφωθεί το 2004. Να βάλουμε την αρχαιότητα στο τραπέζι; Προφανώς, η αρχαία εποχή επηρέασε τους πάντες, πόσο μάλλον τους Έλληνες. Το Βυζάντιο; ΟΚ. Η Τουρκοκρατία; Ας την βάλουμε και αυτήν. Ο Βενιζέλος; Check. Ο Πόλεμος; Ο Εμφύλιος; Η Χούντα; Όλα πάνω στο τραπέζι. Το 80? το 90? ΟΚ.

Αισίως όμως, με όλα αυτά που έχουν προηγηθεί, φτάσαμε στο 2000 και το 2004. Η Ελλάδα είχε μια φοβερή οικονομία, αν την συγκρίναμε με το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, δηλαδή την Αφρική, την Ασία, την Κεντρική και Νότια Αμερική, αλλά δεν είχε καμιά σούπερ οικονομία αν τη συγκρίναμε με τη Δύση. Πάντως είχε προοπτικές και είχε σημειώσει σημαντικότατη ανάπτυξη, ανάπτυξη με απίστευτες διαστάσεις αν αναλογιστεί κανείς τις συνθήκες που είχε αντιμετωπίσει (δικτατορίες, πόλεμοι, εμφύλιοι, χρεοκοπίες, πολιτική αστάθεια και φυσικά, τις αρχικές συνθήκες από τις οποίες ξεκίνησε το κράτος).

Και ξαφνικά, με τον διπλασιασμό της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων, με την αθρόα είσοδο στο Δημόσιο ολόκληρων εκλογικών περιφερειών υπουργών, υφυπουργών και... δημάρχων, με το σταμάτημα πρωτοβουλιών για ανάπτυξη, με την διαρκή ακυβερνησία που προκαλούσε η ανικανότητα αλλά και η συνεχής εκλογολογία, το κλείσιμο του ματιού στην φοροδιαφυγή και ένα σωρό απίθανα καμώματα των κυβερνώντων, οδηγούμαστε στη χρεοκοπία.

Κατά τη γνώμη μου φταίχτης είναι αυτός που παραλαμβάνει τη χώρα σε μια καλή (ή σχετικά καλή, αν προτιμάτε, ή έστω βιώσιμη) κατάσταση και την οδηγεί στην καταστροφή. Σίγουρα, αν οι Βυζαντινοί μας πρόγονοι είχαν δημιουργήσει μια κουλτούρα καινοτομίας, επιχειρηματικότητας και ανάληψης ρίσκου, τα πράγματα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτερα. Το Βυζάντιο θα μπορούσε να υπάρχει ακόμα και η Δύση να είναι δορυφόρος του. Ή, αν τον Πόλεμο είχε διαδεχτεί εθνική συμφιλίωση, δε θα είχε δημιουργηθεί το κράτος στη βάση που δημιουργήθηκε και τώρα δε θα είχαμε να συντηρήσουμε... στρατόπεδα στην Αττική και την Πελοπόννησο, ούτε η Αθήνα θα ήταν τόσο μεγάλη και χαοτική όσο είναι σήμερα. Ή, αν το 80 είχε μείνει στο περιθώριο η μισή Ελλάδα και αν η φτώχεια των πολλών είχε παραμείνει ο κανόνας, τότε σήμερα δε θα είχαμε τόσα πολλά να χάσουμε. Αλλά το θέμα είναι ότι όλα αυτά συνέβησαν. Και η Καταστροφή δεν ήταν προδιαγεγραμμένη αν δεν παίρνονταν οι αποφάσεις που πάρθηκαν την περίοδο Καραμανλή.

Σίγουρα μπορούμε να φιλοσοφήσουμε για την κουλτούρα του θεοκρατικού κράτους των Βυζαντινών και την ψυχολογία των Παλαμιστών, ή να φτιάξουμε εναλλακτικά σενάρια για το τι θα μπορούσε να γίνει αν δε χρεοκοπούσε το Ντουμπάι, ή αν δεν είχαμε υπονομεύσει τους εαυτούς μας με την απογραφή Αλογοσκούφη - Καραμανλή το 2004, αλλά όλα αυτά είναι υποθέσεις. Η πραγματικότητα παραμένει πως με αφορμή την χρεοκοπία του Αραβικού Εμιράτου, οι αγορές στράφηκαν έντρομες προς την Ελλάδα, της οποίας το έλλειμμα είχε εκτροχιαστεί από την κακοδιοίκηση της κυβέρνησης Καραμανλή.

Αυτός είναι ο λόγος που επικεντρώνομαι στα χρόνια Καραμανλή. Όταν φτάνεις το 75% των δαπανών του προϋπολογισμού να είναι μισθοί και συντάξεις, ε, τότε έχεις φτιάξει μια ωρολογιακή βόμβα που με τον παραμικρό κραδασμό θα τιναχτεί. Ο κραδασμός ήταν το Ντουμπάι, και την βόμβα την δημιούργησε η διακυβέρνηση Καραμανλή. Όχι ο Ανδρέας Παπανδρέου. Ούτε ο Κώστας Σημίτης. Ούτε ο... Γρηγόριος Παλαμάς.