Μετά τη Μεταπολίτευση

Διαβάζοντας ελληνική ιστορία, δεν μπορεί παρά να μου κάνει εντύπωση η παθογένεια του πολιτικού συστήματος πριν την χούντα και κατά τη διάρκεια της χούντας. Το πολίτευμα ήταν εύθραυστο, υπήρχαν πολλά κέντρα εξουσίας, τόσο θεσμικά (Παλάτι, Πρωθυπουργός, Κυβέρνηση, μεγάλα στελέχη κομμάτων) όσο και εξωθεσμικά (Αμερικάνοι, οικονομικοί παράγοντες, στρατιωτικοί).

Αίτημα της μεταπολίτευσης ήταν η εδραίωση πραγματικά δημοκρατικού πολιτεύματος, στα πλαίσια των θεσμών του ελληνικού κράτους, με σταθερότητα και όσο το δυνατό περισσότερη διαφάνεια. Και πραγματική δημοκρατία δεν μπορεί να υπάρχει άμα δεν υπάρχει εθνική ανεξαρτησία και άμα δεν μπει ένα τέρμα στους κοινωνικούς αποκλεισμούς.

Οι κυβερνήσεις μετά την πτώση της Χούντας, και ειδικά με τον Ανδρέα Παπανδρέου, πέτυχαν τη σταθεροποίηση, την εθνική ανεξαρτησία αλλά και την είσοδο στο προσκήνιο ομάδων που ήταν αποκλεισμένες πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά.

Με το δημοψήφισμα του 1974, οπότε και καταργήθηκε οριστικά και αμετάκλητα η βασιλεία στην Ελλάδα, αλλά και με τη νομιμοποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής σταθεροποίησε το πολίτευμα και βοήθησε ώστε να μειωθούν τα κέντρα εξουσίας στον τόπο. Με τη διακυβέρνηση της χώρας από τον Ανδρέα Παπανδρέου, και με τη σταθερή και αταλάντευτη πολιτική του υπέρ της εθνικής ανεξαρτησίας και της αξιοπρέπειας όλων των πολιτών, η Ελλάδα έγινε κράτος ανεξάρτητο από εξωτερικές παρεμβάσεις και η κοινωνία έπαψε να χωρίζεται σε εθνικόφρονες και μιάσματα. Ταυτόχρονα, δυναμικές κοινωνικές ομάδες ήρθαν στο προσκήνιο γεγονός που αποτελεί σημαντικό βήμα κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά και παρακαταθήκη για το μέλλον της χώρας.

Η σταθερότητα, η ανεξαρτησία και η συμφιλίωση που στερήθηκε η χώρα πριν τη Μεταπολίτευση έγιναν αυτονόητες αρχές για την πορεία του τόπου.

Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι τι γίνεται μετά την Μεταπολίτευση. Ως νέος εθνικός στόχος τέθηκε από τον Κώστα Σημίτη (σωστά κατά τη γνώμη μου) ο εκσυγχρονισμός της χώρας, αίτημα εθνικό ήδη από την εποχή του Χαριλάου Τρικούπη και του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μετά από δύο τετραετίες, ο εκσυγχρονισμός της χώρας δεν έχει ολοκληρωθεί αν και η όψη της Ελλάδας άλλαξε ριζικά και προς το καλύτερο.

Σύμφωνα με τον Στέλιο Ράμφο (κατά τη γνώμη μου τον μεγαλύτερο εν ζωή Έλληνα φιλόσοφο) αυτό που πήγε "στραβά" ήταν ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν έλαβαν υπόψη τους το αίσθημα και γι' αυτό τον λόγο το ΠαΣοΚ έχασε την στήριξη που θα του επέτρεπε μία νέα νίκη στις εκλογές του 2004. Για παράδειγμα, και για να περάσουμε από τη φιλοσοφία στην πολιτική, μια μεταρρύθμιση στην Παιδεία που αφήνει το σχολείο να παραμένει βαρετό για τα παιδιά, είναι από τη φύση της καταδικασμένη και δεν μπορεί να ολοκληρωθεί ο εκσυγχρονισμός της Παιδείας όσο δε λαμβάνεται υπόψη και το αίσθημα των παιδιών.

Όπως και να έχει, αυτή τη στιγμή επείγει η ολοκλήρωση του εκσυχρονισμού της χώρας, η εδραίωση της δικαιοσύνης, η ανεξαρτησία των θεσμών και μια βαθύτερη πολιτική αλλαγή που θα αλλάξει τη νοοτροπία τόσο του κράτους όσο και του πολίτη. Με την διακυβέρνηση της χώρας από την Νέα Δημοκρατία βρεθήκαμε προ σημαντικών αδιεξόδων τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι να υπερβούμε αν θέλουμε να βγούμε από το περιθώριο της ιστορίας αλλά και της ζωής.

Η παθογένεια που αναδείχτηκε σε όλο της το βάθος έχει να κάνει με τον τρόπο που πολιτικοί και πολίτες αντιμετωπίζουμε το κράτος και την κοινωνία. Επομένως χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας και πρόσωπα που θα είναι φορείς και παραδείγματα αυτής της νέας νοοτροπίας ώστε να γίνουν αλλαγές σε όλο το εύρος της πολιτικής, ώστε να ολοκληρωθεί το αίτημα της ελληνικής κοινωνίας για εκσυχρονισμό αλλά και για να αποκτήσει ο πολίτης ποιότητα ζωής στα πλαίσια ενός κράτους που τον καταλαβαίνει και τον πονάει.