Ο τίτλος του post είναι παράφραση του γνωστού Αμερικάνικου "it's the economy stupid!" από τον Μίμη Ανδρουλάκη. Ο Μίμης στα βιβλία του τονίζει ξανά και ξανά τη σημασία της ψυχολογίας στην πολιτική και την οικονομία. Ξεχάστε τις αφελείς θεωρίες πως οι καταναλωτές ή οι πολίτες είναι ορθολογιστές και παίρνουν τις καλύτερες δυνατές αποφάσεις, λέει ο κ. Ανδρουλάκης. Η ιστορία των οικονομικών και πολιτικών κρίσεων δείχνει πως η ψυχολογία των πολιτών, η ψυχολογία των καταναλωτών ή των αγορών παίζει τεράστιο ρόλο στις εξελίξεις.
Άκουσα σήμερα την ιστορική ομιλία του Πρωθυπουργού στο Ζάππειο Μέγαρο. Ενθουσιάστηκα από το περιεχόμενο της ομιλίας Παπανδρέου. Ο Γεώργιος Παπανδρέου είναι ένας εξαιρετικά μοντέρνος πολιτικός που εργάζεται σοβαρά για τον εκσυγχρονισμό της χώρας. Και, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμά του για συστράτευση όλων των Ελλήνων για δημιουργικές αλλαγές, συμμερίζομαι τον ενθουσιασμό αλλά και τον προβληματισμό του, και προσπαθώ να βοηθήσω, στον βαθμό που μου αναλογεί, για μια μοντέρνα Ελλάδα.
Αλλά εδώ δε θα μιλήσω για το όραμα του Παπανδρέου. Θα χρησιμοποιήσω αυτό το post για να προβληματιστώ σχετικά με τη σχέση του οράματος αυτού και της ψυχολογίας. Για να αναρωτηθώ δηλαδή αν αρκεί ένας Πρωθυπουργός και μια ισχυρή κυβέρνηση με όραμα για να ξεφύγουμε από το αδιέξοδο της οικονομίας (και στη συνέχεια και το γενικότερο πολιτικό αδιέξοδο).
Γιατί το λέω αυτό; Διότι υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες. Διότι η ψυχολογία των ξένων δανειστών είναι κάτι που δεν μπορούμε να έχουμε ως δεδομένο. Διότι ανεξάρτητα από τις δικές σου προθέσεις και τα δικά σου σχέδια, το αποτέλεσμα εξαρτάται και από παράγοντες που δεν είναι εύκολα προβλέψιμοι.
Εγώ, ως Έλληνας και ως άνθρωπος που ξέρει καλά τα προβλήματα της χώρας, μπορεί να βλέπω πως ο Παπανδρέου αποτελεί το κλειδί για την έξοδο της χώρας από τα αδιέξοδα, αλλά ο ξένος μπορεί να αξιολογεί αλλιώς την απόφαση Παπανδρέου να κάνει σοβαρές μεταρρυθμίσεις που θα δημιουργήσουν μια νέα Ελλάδα χωρίς να προχωρήσει σε μεγάλη (της τάξεως των πέντε+ μονάδων) άμεση μείωση του ελλείμματος με κόψιμο κοινωνικών δαπανών.
Και η ψυχολογία, όπως τονίζει συνεχώς ο Μίμης ο Ανδρουλάκης, είναι πολύ δύσκολο να οριστεί από έναν πολιτικό ηγέτη. Ειδικά στη συγκεκριμένη οικονομική συγκυρία. Ήδη, το spread άνοιξε και άλλο όταν ο Πρωθυπουργός τέλειωσε την ομιλία του. Τι θα γίνει τελικά; Αυτό είναι ένα μυστήριο που μόνο ο χρόνος θα το λύσει.
Ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Οικονομικών φαίνεται πως γνωρίζουν καλά τη σημασία της ψυχολογίας. Γι' αυτό και έχουν κάνει σημαντικές κινήσεις στο διεθνές επίπεδο για την ανάκτηση της χαμένης αξιοπιστίας της χώρας μας. Θα αλλάξει το κλίμα; Αυτό δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Η ζωή είναι τόσο σύνθετη, η οικονομία και η πολιτική έχει τόσο πολλούς αστάθμητους παράγοντες, που υπάρχουν και πράγματα που δεν μπορούν να καθοριστούν από τους πολιτικούς.
Για τα πράγματα που περνάνε όμως από το χέρι των πολιτικών, μπορώ να πω πως ο Παπανδρέου γράφει ιστορία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου