Στην προηγούμενη ανάρτηση μιλήσαμε για τις ομοιότητες της ελληνικής κοινωνίας με το παρακμασμένο Βυζάντιο. Τώρα θα πούμε για τις διαφορές.
Πολύ εύκολα μπορούμε να εντοπίσουμε την πρώτη διαφορά: Τότε το γένος βρισκόταν υπό εξωτερική απειλή και ο πόλεμος μπορούσε να καταστρέψει την αυτοκρατορία, ενώ τώρα έχουμε ειρήνη. Αυτή η διαφορά είναι πολύ σημαντική γιατί μπορεί να αλλάξει εντελώς τα δεδομένα. Η ειρήνη μπορεί ή να οδηγήσει σε αργό θάνατο, ή να δώσει την απαραίτητη πίστωση χρόνου για να ξεπεράσουμε τα προβλήματα.
Και αυτή ακριβώς η πίστωση χρόνου μπορεί να βοηθήσει τον Παλαιολόγο να κερδίσει τον πόλεμο. Κάνοντας τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Και αλλάζοντας τη νοοτροπία με τρόπο θεσμικό. Γιατί αν περιμένεις από τους Έλληνες να ανακαλύψουν τον ορθό λόγο, σώθηκες!
Το 1453 υπήρχε επίσης μια κουλτούρα που είχε φτάσει κάποτε σε πολύ υψηλό επίπεδο. Αναφέρομαι στην εκλεπτυσμένη θεολογία που αναπτύχθηκε στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία σε μια περίοδο πολλών αιώνων, και που υποστηρίχτηκε από αντίστοιχα επιτεύγματα στην τέχνη. Μπορεί η ακμή της κουλτούρας αυτής να είχε ήδη περάσει, αλλά δεν έπαυε να αποτελούσε μια ζωντανή ανάμνηση μεγαλείου. Σήμερα αντίστοιχο αντίπαλο δέος στον Δυτικό Πολιτισμό δεν υπάρχει στη χώρα μας. Μπορεί να υπάρχει μια υπερηφάνεια για τους αρχαίους Έλληνες, αλλά ζωντανή κουλτούρα διαφορετική από τον δυτικό πολιτισμό δεν υπάρχει.
Και αυτή η απουσία βοηθά στον γρηγορότερο εκσυγχρονισμό - εκδυτικισμό. Ο μοναδικός φορέας του παλιού πολιτισμού, η Εκκλησία, έχει πέσει σε τέτοια ανυποληψία που δεν μπορεί πια να αρθρώσει πιστευτό λόγο. Αλλά και πέρα από αυτό, η παλιά κουλτούρα έχει πάψει να διδάσκεται συστηματικά. Μετά από αιώνες ασυνέχειας στη διδασκαλία, η θεολογία, η φιλοσοφία, οι έννοιες και οι τρόποι σκέψεις έχουν περάσει στην αφάνεια. Αυτό έχει ανάμικτες επιπτώσεις. Η θετική πλευρά είναι ότι έχει γίνει αποδεκτός πολύ εύκολα ο δυτικός πολιτισμός και μπορούμε να θεωρούμε τους εαυτούς μας Δυτικούς. Η αρνητική πλευρά όμως είναι πως οι επιρροές του παλιού τρόπου ζωής αν και όπου υπάρχουν είναι πια ασυνείδητες και αυτό τις κάνει πολύ ανθεκτικές, γιατί δεν μπορούμε να τις αντιληφθούμε για να τις ξεριζώσουμε.
Τέλος, η βασική στροφή της Ελλάδος προς τη Δύση, που χαράχτηκε με την είσοδό μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, έχει γίνει αποδεκτή από την συντριπτική πλειοψηφία του Ελληνικού λαού. Αυτό αποτελεί μια τεράστια διαφορά σε σχέση με την αντίστροφη πορεία του Ελληνισμού στα τελευταία χρόνια της Αυτοκρατορίας. Το κακό είναι πως επειδή σήμερα τα πράγματα είναι ρευστά, η φημολογία που επικρατεί απειλεί να υπονομεύσει τη σταθερότητα της ευρωζώνης αλλά και την ίδια τη συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτήν (και κατ' επέκταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση), ενώ παρά τις συνειδητές προσπάθειες της πολιτικής ηγεσίας, μεγάλη μερίδα του λαού αντιδρά με τη συμμετοχή της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά που έγραψα σήμερα, αλλά και αυτά που έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση, θα έλεγα πως το παιχνίδι δεν έχει ακόμα κριθεί. Η χώρα δίνει μάχη με τον χρόνο και οι δυνάμεις τις αδράνειας είναι πολύ ισχυρές. Αν τελικά θα γίνουμε Δυτικό κράτος, απομένει να το δούμε. Μπορεί να αισθάνομαι αδύναμος απέναντι σε ιστορικές αγκυλώσεις και αδράνειες αλλά πιστεύω πως το να επισημαίνω αυτά τα πράγματα βοηθάει. Όσο περισσότεροι αντιλαμβάνονται το πρόβλημα, τόσο πιο κοντά έρχεται η λύση του!
Υ.Γ. Μια άλλη διαφορά, είναι τα 110 δις ευρώ ;) Τώρα υπάρχει αλληλεγγύη και έμπρακτη βοήθεια από τους άλλους Ευρωπαίους, μια βοήθεια που δεν ήταν καθόλου αυτονόητη, αλλά που τώρα πια αποτελεί σωσίβιο και ασπίδα που μας δίνει χρόνο να τακτοποιήσουμε τα δημόσια οικονομικά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου