Ένα πολύ σημαντικό βήμα στον εκσυγχρονισμό του ελληνικού κράτους ήταν η απόφαση του Γιώργου Παπανδρέου να ανοιχτεί η διαδικασία επιλογής γενικών και ειδικών γραμματέων με την ηλεκτρονική κατάθεση βιογραφικών από όποιον ενδιαφέρεται.
Γιατί αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό;
Μέχρι τώρα η επιλογή των γραμματέων γινόταν αποκλειστικά από τον κύκλο γνωριμιών είτε του Πρωθυπουργού είτε των Υπουργών. Και αυτός ο κύκλος ήταν, κατ' ανάγκη, περιορισμένος. Και για να φτάσει κάποιος στο στενό περιβάλλον ενός Υπουργού ή του Πρωθυπουργού, έπρεπε να περάσει μέσα από κομματικούς μηχανισμούς και όχι μέσα από εντελώς αξιοκρατικές διαδικασίες.
Τώρα όμως οι μηχανισμοί παρακάμπτονται. Και η πρόσβαση στην κεντρική εξουσία γίνεται άμεσα. Χωρίς ενδιάμεσους. Και χωρίς τις εξαρτήσεις που οι ενδιάμεσοι φέρνουν.
Το μεγάλο στοίχημα για το ελληνικό κράτος είναι αν η καινοτομία Παπανδρέου θα αντέξει αν αλλάξει η κυβέρνηση. Γνώμη μου είναι πως αν ο λαός αγκαλιάσει την ανοιχτή διαδικασία, τότε η όποια επόμενη κυβέρνηση δε θα μπορέσει παρά να την συνεχίσει.
Αντί τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης να μιλήσουν με ενθουσιασμό για την καινοτομία του Παπανδρέου και να εξηγήσουν τη μεγάλη σημασία της, γκρινιάζουν. Γκρινιάζουν επειδή λέει τάχα θα αργήσει η στελέχωση του Κράτους με Γραμματείς. Χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους πως το 2004 χρειάστηκαν 2 μήνες στη Νέα Δημοκρατία για να κάνει τις επιλογές της, επιλογές που έγιναν με κλειστές διαδικασίες, δηλαδή με απευθείας αναθέσεις. Και που οδήγησαν στα γνωστά παρατράγουδα (π.χ. Ζαχόπουλος στο Πολιτισμού υπό τον Καραμανλή).
Γκρινιάζουν ακόμα επειδή η διαδικασία δε θα είναι 100% αξιοκρατική. Χωρίς να αντιλαμβάνονται πως το μεγάλο κέρδος για το Κράτος είναι πως η ποιότητα των επιλογών γίνεται κατά μέσο όρο πολύ καλύτερη από έναν απευθείας διορισμό. Ακόμα και αν δεν είναι 100% αξιοκρατική. Άλλωστε, σε έναν ατελή κόσμο, ποια επιλογή είναι 100% αξιοκρατική; Αυτό, το ότι η μέση ποιότητα των επιλογών γίνεται καλύτερη, είναι αρκετό για να πείσει κάθε λογικό άνθρωπο για την ορθότητα της κίνησης Παπανδρέου να αλλάξει τον τρόπο επιλογής των Γραμματέων. Αλλά τα παραδοσιακά μέσα σιωπούν.
Και μια παρανόηση: Η επιλογή δεν είναι διαγωνισμός. Ο νόμος ορίζει πως οι Γραμματείες επιλέγονται από τον Πρωθυπουργό. Χωρίς να πρέπει να δώσει κανέναν λογαριασμό γιατί έκανε τη μία επιλογή και όχι την άλλη. Ο Παπανδρέου επέλεξε να ανοίξει την διαδικασία. Αλλά δεν έχουμε να κάνουμε με έναν διαγωνισμό. Και τα πολιτικά (αλλά όχι στενά κομματικά) κριτήρια παραμένουν. Και τα λάθη στις επιλογές είναι αναμενόμενα. Αυτό δε μειώνει σε καμία περίπτωση τη σημασία της διαδικασίας.
Αυτό που θέλω να πω είναι πως και η καλύτερη δυνατή επιλογή να μη γίνει, πάλι με τη διαδικασία αυτή θα οριστούν κατά μέσο όρο καλύτεροι από αυτούς που θα ορίζονταν χωρίς τη διαδικασία, γιατί τώρα υπάρχει ανταγωνισμός επειδή η διαδικασία είναι ανοιχτή και η κυβέρνηση δέχεται να μπουν οι επιλογές της στη δημόσια συζήτηση και κρίση, κάτι που δε συνέβαινε παλιότερα, που ούτε που ξέραμε τα προσόντα των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων που στελέχωναν το Κράτος.
Νομίζω πως μόνο ύστερα από χρόνια θα συνειδητοποιήσουμε τη μεγάλη σημασία της καινοτόμου απόφασης Παπανδρέου.
Υ.Γ. Συνιστώ να διαβάσετε το σχετικό κείμενο του υπεύθυνου για την Ανοικτή Διακυβέρνηση και Υφυπουργού Παιδείας, Ιωάννη Πανάρετου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου